این استاندارد مشخص میکند که چه شرکتهایی به عنوان شرکت وابسته در نظر گرفته میشوند و حسابداری سرمایه گذاری در این شرکتها به چه روشی باید انجام شود.
در این استاندارد صورتهای مالی جدا گانه به مفهوم صورتهایی که تلفیقی نبوده و از ارزش ویژه در آنها استفاده نشده تعریف شده است.
در صورتی که سرمایه گذار در تصمیمات مالی و عملیاتی سرمایهپذیر نفوذ قابل ملاحظه داشته باشد، شرکت سرمایهپذیر، وابسته محسوب شده و سرمایهگذار باید از روش ارزش ویژه برای ارائه برای حسابداری و گزارش دهی آن سرمایهگذاری استفاده کند. ولی اگر شرکت سرمایه گذار حائز شرایطی باشد که طبق استاندارد شماره ۱۸ از ارائه صورتهای مالی تلفیقی معاف شود از استفاده از روش ارزش ویژه نیز برای شرکتهای وابسته معاف میشود.
در روش ارزش ویژه (Equity Method) سرمایه گذاری ابتدا به بهای تمام شده ثبت شده و سپس بابت سهم واقعی سرمایهگذار از سود سرمایه پذیر تعدیل میشود. اهم این تعدیلات به شرح زیر است:
۱- مبلغ دفتری سرمایهگذاری بابت سود و زیان سرمایه پذیر با اعمال آثار ناشی از استهلاک یا زیان کاهش ارزش سرقفلی و سایر داراییها بر مبنای «ارزش منصفانه آنها در تاریخ تحصیل» تعدیل و از طرف دیگر درآمد یا هزینه شناسایی میشود.
۲- مبلغ دفتری سرمایهگذاری بابت سود دریافتی یا دریافتنی از سرمایهپذیر کاهش مییابد.
نکته: آثار ناشی از مبادلات فیمابین نیز باید حذف شود.
سرمایهگذار باید علاوه بر صورتهای مالی جداگانه، صورتهای مالی جداگانه ای بر مبنای ارزش ویژه ارائه کند. اگر سرمایهگذار مشمول تهیه صورتهای مالی تلفیقی باشد، اقلامی که مشمول استفاده از روش ارزش ویژه هستند را در همان گزارش افشا میکند.