تعریف سرمایه‌گذاری‌های مشمول این استاندارد: در نگاه کلی ممکن است هر نوع دارایی به نوعی سرمایه‌گذاری محسوب شود ولی دامنه این استاندارد اقلامی است که به طور معمول در سرفصل سرمایه‌گذاری طبقه‌بندی میشوند مانند سهام و حق تقدم و نه دارایی‌های مشهود مانند ماشین‌آلات و یا موجودی مواد. این استاندارد برای شرکت‌هایی که فعالیت اصلی آن‌ها خرید و فروش سهام است نیز کاربرد دارد.
سرمایه‌گذاری‌ها به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
۱- جاری: بلند مدت نباشد
۲- بلند مدت: سرمایه گذار قصد فروش آن را نداشته و یا برای فروش آن محدودیتی وجود داشته باشد.
مضاف بر دسته بندی بالا، یک سرمایه گذاری میتواند دارای خاصیت سریع المعامله در بازار باشد در صورتی که ۱- بازاری فعال و در دسترس برای آن وجود داشته باشد و ۲- قیمت‌های معاملاتی در آن بازار معلوم باشد.
اگر سرمایه گذاری بلند مدت باشد (چه سریع المعامله در بازار باشد و چه نباشد) روش حسابداری آن یکی از دو مورد زیر خواهد بود:
۱- بهای تمام شده پس از هرگونه کاهش ارزش انباشته
۲- مبلغ تجدید ارزیابی به عنوان یک نحوه عمل جایگزین طبق استاندارد شماره ۱۱
اگر سرمایه‌گذاری جاری باشد:
درصورتی که سریع المعامله در بازار باشد حسابداری آن به یکی از دو روش زیر خواهد بود:
۱- ارزش بازار
۲- اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فوش
در صورتی که سریع المعامله در بازار نباشد حسابداری آن به یکی از دو روش زیر خواهد بود:
۱- اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش
۲- خالص ارزش فروش
توجه داشته باشید که هر روشی که انتخاب شود باید در تمام دوره‌های مالی مورد استفاده قرار گیرد (ثبات رویه).
در خصوص بهای تمام شده سرمایه‌گذاری‌ها سودی که به سهام تعلق میگیرد عموماً درآمد است (استاندارد شماره ۳) لیکن اگر این سود از محل اندخته‌ها یا سود انباشته مصوب پیش از تحصیل سرمایه‌گذاری باشد این مبالغ به عنوان بازیافت بهای تمام شده سرمایه‌گذاری تلقی شده و به عنوان درآمد شناسایی نمیشود. برای مثال اگر شرکت الف ۵۰ درصد شرکت ب را در اول مهر سال ۹۶ به مبلغ ۵۰ م ریال تحصیل کند، سود مصوب ب در سال ۹۶ معادل ۱۰ م ریال و سود تقسیمی مصوب آن ۶ م ریال باشد. سهم واقعی الف از سود ب معادل ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال و سهم الف از سود تقسیمی ب معادل ۳ میلیون ریال خواهد بود. از آنجایی که سود دریافتی ۵۰۰ هزار ریال بیشتر از سهم واقعی الف از سود ب شده است، بهای تمام شده سرمایه گذاری الف در ب باید به مبلغ ۴۹ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تعدیل شود.
